Kê khai tài sản thu nhập có ý nghĩa lớn trong việc tăng cường, nâng cao hiệu quả phòng chống tham nhũng, bảo đảm tính đồng bộ của việc kê khai tài sản, thu nhập; cụ thể hóa tinh thần của Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X); đáp ứng yêu cầu của Công ước liên hợp quốc về phòng chống tham nhũng; làm giảm số lượng trung bình bản kê khai phát sinh, giảm chi phí và nguồn lực dành cho công tác kê khai và quản lý bản kê khai hàng năm; tạo cơ sở để tập trung kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm đối với những người thuộc diện kê khai tài sản, thu nhập hàng năm.

Luật phòng chống tham nhũng số 36/2018/QH14 có hiệu lực từ ngày 01/07/2019 (Luật Phòng, chống tham nhũng số 55/2005/QH11 được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 01/2007/QH12 và Luật số 27/2012/QH13 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành), theo đó, có một số điều chỉnh về đối tượng kê khai và hình thức kê khai tài sản, thu nhập. Cụ thể:

Mở rộng đối tượng: tất cả cán bộ, công chức đều phải kê khai tài sản và thu nhập, thay vì chỉ một số nhóm đối tượng cán bộ, công chức như quy định trước đây. Quy định thêm Sĩ quan Công an nhân dân; sĩ quan Quân đội nhân dân, quân nhân chuyên nghiệp, người được cử làm đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp cũng có nghĩa vụ kê khai tài sản thu nhập.

Về hình thức: Có 03 hình thức kê khai đó là: Kê khai lần đầu; kê khai bổ sung và kê khai hàng năm đối với đối tượng giữ chức vụ từ Giám đốc sở và tương đương trở lên và người làm công tác tổ chức cán bộ, quản lý tài chính công, tài sản công, đầu tư công hoặc trực tiếp tiếp xúc và giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân khác theo quy định của Chính phủ.

Tài sản và thu nhập phải kê khai bao gồm: Quyền sử dụng đất, nhà ở, công trình xây dựng và tài sản khác gắn liền với đất, nhà ở, công trình xây dựng; Tài sản có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên; Tài sản, tài khoản ở nước ngoài; Tổng thu nhập giữa 02 lần kê khai. Khi tài sản, thu nhập có biến động từ 300 triệu đồng/năm trở lên, cán bộ, công chức phải kê khai bổ sung.

Mọi trường hợp kê khai không trung thực tùy theo tính chất, mức độ vi phạmsẽ phải bị xử lý kỷ luật bằng một trong các hình thức: Cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc hoặc bãi nhiệm; nếu được quy hoạch vào các chức danh lãnh đạo, quản lý thì còn bị đưa ra khỏi danh sách quy hoạch; trường hợp xin thôi làm nhiệm vụ, từ chức, miễn nhiệm thì có thể xem xét không kỷ luật./.